همه آنچه باید در مورد طراحی بسته‌بندی بدانید! (قسمت اول)

 

از شکل‌ها و مواد گرفته تا سبک‌های طراحی گرافیک و الزامات حمل و نقل، طراحی بسته‌بندی‌ شما حوزه‌ای بسیار گسترده است که تأثیر قابل توجهی بر کسب و کارتان دارد.
چنین موقعیتی را تصور کنید:
شما در یک بازارچه هستید و سعی دارید یک جعبه شکلات برای مادرتان در روز تولدش هدیه بگیرید.
ده‌ها امکان انتخاب هست: جعبه‌های گرد، بسته‌های کوچک، قوطی‌های فلزی و بسیاری طرح‌های دیگر که نجوا می‌کنند «من را بخر».
آیا شما ترکیبات شکلات را در همه جعبه‌های موجود بررسی می‌کنید؟
آیا مقدار کالری را در هر جعبه مقایسه می‌کنید؟
احتمالا خیر. شما چیزی را می‌گیرید که جذاب به نظر برسد. صاف و ساده. یک جعبه شکلات که زیبا به نظر برسد و لبخندی بر چهره‌اش بنشاند.
شما به طور دائم با این کابوس خریدار روبه‌رو می‌شوید. و بی‌پرده بگوییم، انتخاب شما اغلب به طراحی بسته‌بندی بستگی دارد. این طراحی جعبه شکلات است که نظر شما را جلب می‌کند و به خودی خود هدیه را آماده می‌کند. ممکن است یک لوگو، یک ظاهر زیبا یا یک شکل غیرمعمول باشد که توجه شما را به خود جلب کرده و باعث شده آن جعبه خاص را بخرید.

در این مطلب می‌آموزید:

• طراحی بسته‌بندی چیست؟

• نحوه انتخاب سبک هماهنگ با محصول و برند شما برای طراحی بسته‌بندی

• مواد مختلف مصرفی برای تبدیل طراحی بسته‌بندی به محصول

• چگونگی انجام بهترین طراحی بسته‌بندی برای محصول شما

 

طراحی بسته‌بندی چیست؟

خواه جعبه‌های فست فود باشد یا بسته‌بندی محصولات «اپل»، لفاف‌ها یا حتی کیسه‌های چای، تقریبا در هر گوشه‌ای بسته‌بندی پیدا می‌کنید و به طور روزانه از آن استفاده می‌کنید. بیشترشان خوب هستند و تعدادی هم بد.
طراحی بسته‌بندی یعنی طیف بسیار گسترده‎ای از محصولات (و امکاناتی که ارائه می‌دهند) و راه حل‌های متناسب بسته‌بندی که جهت پاسخ‌دهی به مقتضیات خاص محصول ایجاد شده است.
در حالی که این یک روش نگاه به طراحی بسته‌بندی است، درک ابعاد دیگری هم که آن را تعریف و توصیف می‌کنند، ضروری است. سه چشم‌انداز عمده وجود دارد که لازم است در موردش بدانید:

• طراحی گرافیک و طراحی بسته‌بندی

• تولیدکنندگان بسته‌بندی و محصول

• بازاریابی و طراحی بسته‌بندی

هر یک از این‌ها طراحی بسته‌بندی را به روشی متفاوت تعریف می‌کند. درک این نقطه نظرات مختلف به شما کمک می‌کند در مورد روش بسته‌بندی خود تصمیم بگیرید.

 

طراحی گرافیک و طراحی بسته‌بندی

از دیدگاه یک طراح گرافیک، طراحی بسته‌بندی به معنای هویت بصری یک برند مشخص است.
بسته‌بندی نه تنها مسئول جلب توجه مشتری است، بلکه اطلاعات محصول را در دسترس قرار می‌دهد و برند تجاری را تقویت می‌کند.
وظیفه طراح گرافیک شما این است که مناسب‌ترین حالت را پیدا کند تا حال و هوای برند و بسته‌بندی مطابق با آن را با هم یکی کند.

 

تولیدکنندگان بسته‌بندی و محصول

بعد دوم، دیدگاه تولید کننده است. هر طرح بسته‌بندی محدودیت‌هایی برای تولید دارد. قطعا شما می‌توانید جعبه ای را تصور کنید که وقتی باز می‌‌شود، آهنگ تایتانیک پخش کند؛ اما آيا این از نظر تولید‌کننده شما قابل انجام است؟
از همه مهمتر اینکه آیا چنین بسته‌بندی رویایی، محصول شما را در امان نگه می‌دارد؟
تولید شامل تمامی‌جنبه‌های فنی بسته‌بندی است، مانند:

• متریال‌های مورد استفاده

• جزئیات مراحل پس از چاپ

• کارکرد

• دوام و ماندگاری

• وزن

• استانداردهای حمل و نقل

• مقررات مربوطه در کشورهای مقصد

 

بازاریابی و طراحی بسته‌بندی

موضوع سوم مورد بحث در طراحی بسته‌بندی، بازاریابی است و اثر تعیین‌کننده‌ای که بر طراحی بسته‌بندی شما می‌گذارد. در یک تعریف خوب که توسط «اورایلی» ارائه شده، درمی‌یابید که:
“طراحی بسته‌بندی، ارتباط فرم، ساختار، مواد، رنگ، تصویر، تایپوگرافی و اطلاعات قاعده‌مند با عناصر جانبی طراحی، جهت ساخت یک محصول مناسب برای بازاریابی است.”
این به چه معناست؟
از منظر بازاریابی، بسته‌بندی شما یک عنصر از استراتژی بازاریابی شما است.
بخش بازاریابی شما، مسئول این تصمیمات است:

یافتن مناسب‌ترین بازارها برای محصولی با یک بسته‌بندی خاص

استفاده از بسته‌بندی به عنوان یک ابزار تبلیغاتی

تعیین اطلاعات کلیدی که باید در طراحی گنجانده شود

بسته‌بندی همچنین وظیفه انتقال پیام برند را بر عهده دارد.
پروژه روش بسته‌بندی شما لازم است بر ارزش کلیدی محصول تاکید کند و به طور واضح توضیح دهد که محصول چه چیزی است. مهمتر از آن، جنبه احساسی برندسازی است.
همان‌طور که «سایمون پریس» مشاور طراحی برند در «فوربز» (مجله معتبر کسب و کار) می‌گوید:
»مشتری‌ها زمانی اقدام می‌کنند که برند یک حسی را در آن‌ها پدید بیاورد. وقتی کسی به شما نگاه‌کند، ناچار می‌شوید برگردید نگاه کنید تا منشأ کشش را پیدا کنید. این همان غریزه بقای شماست که دارد عمل می‌کند «.
تحریک احساسات بسیار مهم است و بسته‌بندی یک ابزار طبیعی برای جلب توجه مشتری است. یک سبک و شکل جذاب یا دیگر جزئیات هوشمندانه،‌ شانس در یاد ماندن برندتان را افزایش می‌دهد؛ زیرا تمام این‌ها باعث می‌شود از بقیه متمایز شوید.

در بخش بعد می‌توانید با گرایشات محبوب و رایج در سبک‌های طراحی آشنا شوید.

سبک و الهامات در طراحی بسته‌بندی

با در نظر داشتن دیدگاه‌های متفاوت در خصوص طراحی بسته‌بندی، وقتش رسیده که امکانات بی‌پایان طراحی خلاقانه برای بسته‌بندی محصولات را کند و کاو کنیم.
در این قسمت از مطلب، تعدادی از سبک‌های طراحی را می‌بینید که می‌توانند زمینه‌ای قدرتمند برای طراحی بسته‌بندی باشند:

• بسته‌بندی مینیمال (ساده‌گرا)

• طراحی بسته‌بندی با زیبایی‌شناسی آنتیک (وینتج)

• بسته‌بندی بر اساس پترن (نقوش تکرار شونده)

• بسته‌بندی با الهام از فرهنگ و سنت‌های بومی

• طراحی بسته‌بندی معاصر

• طراحی بسته‌بندی ابتکاری

• طراحی بسته‌بندی لوکس (فاخر)

• طراحی بسته‌بندی روستیک (روستایی)

• طراحی بسته‌بندی انتزاعی

نکته: این دسته‌بندی صرفا بر جنبه‌های بصری طراحی بسته‌بندی استوار است. همان‌طور که در بخش قبلی این مطلب اشاره شد، شما می‌توانید دسته‌بندی‌های دیگری از دید بازاریابی یا تولید داشته باشید.

 

طراحی بسته‌بندی مینیمال (ساده‌گرا)

مینیمالیسم یک گرایش طراحی است که طرفدار فرم‌های حداقلی است؛ تا جایی که هیچ چیز دیگری قابل حذف نباشد، مگر با فدا کردن کارکردها. این مکتب فکری از اوایل دهه ۶۰ در آمریکا ریشه گرفت، اما برجسته‌ترین نمونه‌ها متعلق به اسکاندیناوی و ژاپن هستند.
تعریف مینیمالیسم به ویژه در طراحی بسته‌بندی، کار دشواری است. هم یک جعبه مقوایی با یک لوگو و یک طراحی خلاقانه مینیمال محسوب می‌شود، و هم یک بطری سفید شامپو بدن با یک لیبل خاص.
به عبارت دیگر، مینیمالیسم فرم‌های بسیار گوناگونی از بسته‌بندی را دربرمی‌گیرد.از بطری‌های نوشیدنی‌ها  تا جعبه‌های ارسال کالا در تجارت الکترونیک، مینیمالیسم همه‌جا هست. از طرف دیگر به راحتی می‌توانید آن را در چشم‌انداز برند خود جا دهید، چون راحت بگوییم، مینیمالیسم پرهزینه نیست.

در حقیقت، انتخاب طرح مینیمال برای بسته‌بندی روشی هوشمندانه برای کاهش هزینه‌ها است. بیشتر بسته‌هایی که با حال و هوای مینیمال سازگار هستند، ساده‌ترین راه حل را دارند. برای نمونه می‌توانید یک جعبه مقوایی را با یک لوگوی دست‌نویس در نظر بگیرید.
به عبارت دیگر، مینیمالیسم تطبیق‌پذیر است و با بیشتر محصولات و برندها همخوانی دارد؛ اگر به درستی اجرا شود.

 

طراحی بسته‌بندی با زیبایی‌شناسی آنتیک (وینتج)

وینتج یک سبک طراحی است که به طور گسترده‌ای دوباره رواج یافته است.
زیبایی‌شناسی وینتج یعنی بازگشت به آیتم‌ها و سبک‌های یک دوره از زمان گذشته. به ویژه در طراحی بسته‌بندی، وینتج اشاره به لیبل‌های قدیمی، فونت‌های دست‌نویس و رنگ‌های تیره‌ دارد.
طراحی بسته‌بندی وینتج، نوستالژی را برمی‌انگیزد و احساسی آنی از سنت و پیشه‌وری به وجود می‌آورد. بسیاری از برندهای جدید مایل‌اند از عناصر وینتج در طراحی بسته‌بندی معاصر استفاده کنند.
این یک روش زیرکانه ست برای اینکه به مشتری خود بگویید «من مدت زیادی است که در این کار هستم»
زیبایی‌شناسی وینتج، اغلب در طراحی بسته‌بندی محصولات غذایی استفاده می‌شود: شکلات‌ها، قوطی‌‌های چای و قهوه، نوشیدنی‌های الکلی. بعضی از تولیدکنندگان محصولات آرایشی نیز به وینتج تمایل دارند: واکس سبیل، روغن ریش و کالاهای مردانه، اغلب به این صورت طراحی می‌شوند.
به هر حال با توجه به محبوبیت این سبک، می‌توان پذیرفت که طرح‌های وینتج برای بسته‌بندی کالاهای دیگری هم مناسب است: جعبه‌های اشتراک، تولیدکننده‌های لباس، شمع‌ها، فروشگاه‌های آنلاین کتاب و غیره.
چند طراحی خوب بسته‌بندی را در زیر ملاحظه ‌کنید.

 

بسته‌بندی بر اساس پترن (نقوش تکرار شونده)

منظور از پترن، تصاویر، اشکال و نقش و نگارهایی هستند که روی سطح بسته‌بندی تکرار می‌شوند. یک پترن می‌تواند تجسمی نمادین از محصول یا خدمات شما باشد و یا عناصر ساده و تکرار شونده‌، مثل سه نوار رنگی راه راه که کنار هم چاپ شوند.
پترن‌ها عنصر محبوبی در طراحی بسته‌بندی هستند. معمولا ایجاد پترن، به نسبت ساده است و فضای کافی برای عناصر دیگر باقی می‌گذارد، مثل یک لیبل یا برچسب.

 

بسته‌بندی با الهام از فرهنگ و سنت‌های بومی

در حالی که طراحی بسته‌بندی مینیمال، وینتج یا لوکس همگی بسیار متداول هستند، الهام گرفتن از فرهنگ‌های بومی، حوزه‌ای است که کمتر مورد کنکاش قرار گرفته است.
این بدان معنا نیست که خلاقیت یا اثرگذاری آن کمتر است، اما درست انجام دادنش بسیار دشوارتر است.
بسیاری از فرهنگ‌های جهان بر اساس رنگ‌های شاد، رسوم مشخص و هنرهای پرکار بنا شده‌اند. هرکدام از این‌ها را می‌توان در طراحی بسته‌بندی مورد استفاده قرار داد.
یک نمونه قابل توجه از مکزیک است؛ جایی که «روز مردگان» پالتی شگفت آور از الهامات و رنگ‌های درخشان به وجود می‌آورد و برخی برندها ماهرانه از آن استفاده کرده‌اند.
الهامات مبتنی بر فرهنگ، در کشورهای حوزه اسکاندیناوی نیز رواج دارد. محبوبیت مذهب قدیمی شمال اروپا (که با خط رونی، عقاید بت پرستانه و بسیاری نمادهای مشخص دیگر درآمیخته) به بسیاری از متفکران خلاق در زمینه بسته‌بندی کمک کرد.

 

طراحی بسته‌بندی معاصر

طراحی بسته‌بندی معاصر، اصطلاحی کلی است که بیانگر یک روش نوین فکری در مورد بسته‌بندی است.
طرح‌های معاصر اغلب ترکیبی از دیگر سبک‌ها هستند؛ مانند یک برند لوکس که از مینیمالیسم یا جعبه‌های روستایی الهام گرفته و کمی هم وینتج با آن ترکیب کرده.
طراحی معاصر همچنین به معنای جستجو برای شکل و شمایلی جدید و مدرن است. طرح‌های مبتنی بر گرادینت (تغییر تدریجی رنگ)، استفاده هوشمندانه از لیبل‌ها و برچسب‌ها، استقبال از تکنیک‌های مدرن چاپی، همگی نمونه‌هایی از رویکردی نسبتا تازه نسبت به طراحی بسته‌بندی هستند.

 

طراحی بسته‌بندی خلاقانه

در دنیای بسته‌بندی محصول، خلاقیت در طراحی را می‌توان عرضه محصول موجود با یک ویژگی افزوده قلمداد کرد.
از لحاظ طراحی بسته‌بندی، خلاقیت بیشتر مرتبط با مواد یا اشکال غیرمتعارف است. حتی برخی طرح‌های گرافیکی نیز مبتکرانه هستند، از این جهت که مشتریان را غافلگیر کرده و انتظاراتشان را به چالش می‌کشند.
یک مثال خوب برای این نوع طراحی بسته‌بندی، شکستن تقارن است؛ خصوصا وقتی برای تغییر برداشت متعارف از یک جعبه یا قوطی خاص از آن استفاده شود.
طراحی بسته‌بندی خلاقانه می‌تواند پیشنهاد خوبی برای کالاهای مربوط به مواد غذایی یا حتی فناوری باشد؛ وقتی برای محصولاتی غیرمعمول استفاده شود. همین‌طور برای محصولات گرانبها، که مشتریان مشتاق هستند مبلغ بیشتری برای یک ارزش افزوده مثل بسته‌بندی خلاق بپردازند.

 

طراحی بسته‌بندی لوکس (فاخر)

طراحی بسته‌بندی لوکس یک اصطلاح کلی است که – دقیقا مانند طراحی معاصر – اغلب ترکیبی از سبک‌های دیگر است.
با این وجود ویژگی‌های مشخصی در بسته‌بندی‌های لوکس وجود دارد که توسط برندهای گران‌قیمت زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرد. خیلی از طرح‌های بسته‌بندی محصولات گران‌قیمت، به شدت متکی به رنگ مشکی هستند. دلیلش ساده است: مشکی – همان‌طور که در مقاله مربوط به رنگ توضیح دادیم – با توانگری، برازندگی و حس ارزشمندی همراه است.
طرح‌های لوکس، اغلب گزینه‌های خاصی هم در مراحل پس از چاپ به کار می‌برند. طراحان تمایل دارند از طلاکوب و نقره‌کوب به صورت گرم، برجسته‌کاری، چاپ یووی و بسیاری روش‌های گران‌قیمت دیگر استفاده کنند.
یک قانون تجربی کلی، اجتناب از نقش و نگار فراوان و رنگ‌های متضاد است. وقتی صحبت از تولید محصولات لوکس باشد، اصل بر سادگی است.

 

طراحی بسته‌بندی روستیک (روستایی)

طراحی روستیک به طور مستقیم با مینیمالیسم در ارتباط است. پروژه‌های متکی بر حال و هوای روستایی، از چوب، مقوا و دیگر عناصر طبیعی برای ایجاد یک گرمای طبیعی کنار محصول استفاده می‌کنند.
اگر برند شما رویکرد سازگار با محیط زیست دارد، طرح‌های روستیک برای تاکید بر این ویژگی ایده‌آل است. همچنین بسته‌بندی روستیک را می‌توان یک روش مقرون به صرفه دانست. یک جعبه مقوایی ساده با یک پترن خلاقانه و رنگ‌های مناسب هم ظاهر خوب دارد و هم کمک می‌کند کمی پول ذخیره کنید.
الهامات روستیک اغلب در بسته‌های فصلی کریسمس استفاده می‌شود؛ همین‌طور در محصولات زیبایی (عمدتا آن‌هایی که از ترکیبات ارگانیک ساخته شده‌اند).

 

طراحی بسته‌بندی انتزاعی

طرح‌های انتزاعی بسته‌بندی برای برندها و محصولات خلاقانه، کاملا مناسب هستند.
پروژه‌های انتزاعی می‌توانند از اشکال غیرمعمول تا نگاره‌ها و تصاویری را شامل شوند که بیانگر ایده کلی محصول هستند (به جای عکس‌های واقعی). طراحی بسته‌بندی انتزاعی، همچنین گزینه‌ای موفق برای صنایعی است که تغییر شکل بسته محصول خیلی دشوار باشد.
با این حال، طراحی بسته‌بندی انتزاعی برای برخی مشاغل می‌تواند ریسک داشته باشد. محصولات دارویی از طرح انتزاعی سود نخواهند برد، چرا که اطلاعات و جزئیات محصول که روی بسته‌بندی نشان داده می‌شود، برای خریدار اهمیت زیادی دارد.
رویکردهای انتزاعی بیشتر در بعضی حوزه‌های صنایع غذایی و همچنین لوازم دکوراسیون داخلی، کفش یا ابزارهای الکترونیکی جواب می‌دهد.

 

جمع بندی سبک‌های طراحی بسته‌بندی:

• در مورد رقیبان خود تحقیق کنید و سعی کنید متمایز باشید.

• برخی سبک‌ها ممکن است برای صنایع خاصی، زیادی متهورانه باشند؛ مثل طرح‌های انتزاعی برای محصولات دارویی.

• سعی کنید سبک‌ها را با هم ترکیب کنید. بسته‌بندی وینتج ممکن است از سبک روستیک الهام بگیرد، یا بسته‌بندی لوکس و گیرا به همراه جزئیات سنتی کشور خودتان خیره‌کننده به نظر برسد.

در ادامه این مطلب، خواهید دید که چه طور می‌توانید سبک بسته‌بندی مورد نظر خود را با یک شکل مشخص تطبیق دهید.

جهت مطالعه قسمت دوم اینجا کلیک کنید!